ลักษณะทางภูมิศาสตร์ของประเทศไทย

ประเทศไทยตั้งอยู่ทางทิศตะวันเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย อยู่ในซีกโลกเหนือของเขตร้อน มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้

        ทิศเหนือ     ติดต่อกับประเทศเมียนมาร์ และประเทศลาว

        ทิศใต้         ติดต่อกับประเทสมาเลเซีย และอ่าวไทย

        ทิศตะวันตก ติดต่อกับประเทศลาว และประเทศกัมพูชา

        ทิศตะวันตก ติดต่อกับประเทศเมียนมาร์ และมหาสมุทรอินเดีย

ลักษณะตามภูมิศาสตร์ของประเทศไทย แบ่งเป็น 6 ภาค

1. ภาคเหนือ พื้นที่เป็นที่สูง มีเทือกเขายาวหลายเทือก เช่น เทือกเขาถนนธงชัย เทือกเขาแดนลาว เทือกเขาหลวงพระบาง เทือกเขาผีปันน้ำ ทำให้มีป่าไม้ และเป็นที่เกิดต้นน้ำลำธารหลายสาย ที่สำคัญคือ ปิง วัง ยม น่าน ไหลลงมายังภาคกลางเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา มีที่ราบระหว่างภูเขาเป็นที่ตั้งจังหวัด หรือเป็นที่เพาะปลูก เทือกเขาส่วนมากจะอยู่ทางภาคเหนือของภาค และพื้นที่จะค่อยๆ ลาดต่ำลงมาทางตอนล่าง อากาศในภาคนี้กลางวันร้อน และกลางคืนค่อนข้างเย็น ในฤดูหนาวจะหนาวจัด เพราะได้รับลมหนาวจากประเทศจีน เรียกว่า ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ

2. ภาคกลาง พื้นที่ส่วนมากเป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำผ่านหลายสาย  ได้แก่ แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก แม่น้ำท่าจีน แม่น้ำเหล่านี้ไหลมาจากทางเหนือ ไหลลงสู่ทะเลบริเวณอ่าวไทย อากาศไม่รุนแรงเท่าภาคเหนือ ฤดูร้อนได้รับลมจากทะเล มีฝนตกชุก เพราะได้รับลมฝนจากมหาสมุทรอินเดีย เรียกว่า ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้

3. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือภาคอีสาน พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขา และที่ราบสูง พื้นดินส่วนมากเป็นดินปนทรายทำให้น้ำซึมผ่านไปได้เร็วมาก ภูเขาที่สำคัญได้แก่ ภูเขาเพชรบูรณ์ ภูเขาดงพระยาเย็น ภูเขาพนมดงรัก มีแม่น้ำเกิดจากภูเขาเหล่านี้ไหลลงไปทางทิศตะวันออกสู่แม่น้ำโขง คือ แม่น้ำชี แม่น้ำมูล  อากาศในภาคนี้ร้อนจัด และหนาวจัด มีฝนตกพอควร แต่พื้นดินค่อนข้างแห้งแล้ง เพราะเก็บน้ำไม่อยู่

4. ภาคใต้ พื้นที่เป็นที่แคบยาวลงไป มีพื้นน้ำขนาบ 2 ข้าง คือ ทางตะวันออกเป็นอ่าวไทย และทะเลจีนใต้ ส่วนทางะวันตกติดกับทะเลอันดามัน และมหาสมุทรอินเดีย มีภูเขาสลับกับที่ราบริมทะเล มีภูเขาที่กั้นไทยกับประเทศมาเลเซีย คือ ภูเขาสันกาลาคีรี อากาศค่อนข้างชื้น มีฝนตกชุก ไม่ร้อนจัดหรือหนาวจัด เพราะได้รับลมจากทะเลทั้งสองด้าน

5. ภาคตะวันออก พื้นที่เป็นภูเขา และที่ราบชายฝั่งทะเล มีแม่น้ำสายสั้นๆ ไหลลงสู่อ่าวไทย ภูเขาที่สำคัญได้แก่ ภูเขาจันทบุรี และภูเขาบรรทัด มีฝนตกชุก อากาศคล้ายกับทางภาคใต้

6. ภาคตะวันตก พื้นที่เป็นเทือกเขายาวที่ต่อจากภาคเหนือลงมาทางตะวันตกของภาคนี้ คือ เทือกเขาถนนธงชัย และเทือกเขาตะนาวศรีกั้นเขตไทยกับประเทศเมียนมาร์ มีที่ราบระหว่างหุบเขาเป็นบางตอน  อากาศค่อนข้างร้อน แต่มีฝนตกชุก

        จากเรื่องลักษณะทางภูมิศาสตร์ของประเทศไทย เราควรศึกษาจากแผนที่ แสดงภูมิประเทศเพื่อให้เกิดความเข้าใจเกี่ยวกับที่ตั้งของบริเวณภูเขา แม่น้ำ ชายฝั่งทะเลที่มีลักษณะเช่น อ่าว แหลม หรือเกาะที่สำคัญ ซึ่งถ้าเป็นแผนที่ ที่เป็นสีบอกระดับความสูงของภูมิประเทศ จะทำให้รู้และเข้าใจบริเวณพื้นที่ราบลุ่ม ที่ราบสูง และภูเขาได้ดียิ่งขึ้น